του Ερρίκου Ίψεν
Η Έντα Γκάμπλερ αποτελεί το τελευταίο του έργο, που δημοσιεύθηκε όταν ακόμα εκείνος ζούσε εκτός Νορβηγίας. Δεν είναι βέβαιο πότε ο Ίψεν συνέλαβε την ιδέα της δημιουργίας του έργου. Το καλοκαίρι του 1889 βρισκόταν στο Gossensass – ήταν η τελευταία φορά που θα διέμενε σε αυτό το μικρό χωρίο των Άλπεων, στο Τυρόλο. Εδώ ήταν που πρωτοσυνάντησε την 18χρονη Έμιλυ Μπάρντας από τη Βιέννη. Η γνωριμία του μαζί της σύντομα εξελίχθηκε σε έρωτα -από τη δική του πλευρά- παρ’ όλη τη μεγάλη διαφορά ηλικίας. Αφού η Έμιλυ επέστρεψε στη Βιέννη και ο Ίψεν στο Μόναχο, αντάλλαξαν μία σειρά επιστολών.
Σε μία από αυτές, με ημερομηνία 7 Οκτωβρίου 1889, ο Ίψεν γράφει: "Μία ιδέα για ένα καινούργιο θεατρικό έργο γεννιέται μέσα μου. Θα το ολοκληρώσω αυτό το χειμώνα και θα προσπαθήσω να αποτυπώσω την χαρούμενη ατμόσφαιρα των καλοκαιρινών διακοπών μας. Αλλά θα καταλήγει στη θλίψη.
Το νιώθω. Έτσι είμαι. Σ’ αυτό το έργο δεν προσπάθησα ιδιαίτερα να ασχοληθώ με αυτά που θεωρούμε «προβλήματα». Ο βασικός μου σκοπός ήταν να παρουσιάσω πραγματικούς ανθρώπους, με πραγματικές ψυχολογικές διαθέσεις και προθέσεις μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο συνθηκών και κοινωνικών επιταγών."
Η παράσταση ανέβηκε στο θέατρο Altera Pars το 2006 σε σκηνοθεσία Γιώργου Μανταρόπουλου.
kollaros.nikos@gmail.com